Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2013

Η προστασία των ενόχων

Μελετώντας διαχρονικά τα διάφορα πολιτικά συστήματα, θεωρώ ότι ζούμε σε ένα που προσεγγίζει την τελειότητα. Δεν ειρωνεύομαι. Το σύστημα μας είναι σχεδιασμένο πολύ καλύτερα απο ότι νομίζετε. Για παράδειγμα, υπάρχει σαφέστατη διάκριση των εξουσιών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται για να κυβερνά, η Βουλή των Αντιπροσώπων εκλέγεται για να νομοθετεί, η Δικαστική Εξουσία διορίζεται για να επιτηρεί την ομαλότητα.  Ωστόσο, οφείλω να επισημάνω ότι η σημερινή μας "δημοκρατία", λόγω κυρίως των πρωταγωνιστών της και της δράσης τους, τείνει πολύ περισσότερο προς την ολιγαρχία.

Το Κυπριακό Πολιτικό σύστημα είναι ξεκάθαρα πολύ καλύτερο απο το οχλοκρατικό - Κοινοβουλευτικό σύστημα της Ελλάδας, Ιταλίας και Ισπανίας με τα τραγελαφικά  συνεπακόλουθα της διαρκούς "συναίνεσης". Ωστόσο, υπάρχει μια βασική αρχή, για να λειτουργήσει ομαλά πρέπει καθένας να κάνει με πάσα υπευθυνότητα τη δουλειά που αναλαμβάνει. Δυστυχώς, όσα χρόνια όμως θυμάμαι, το πολιτικό μας σκηνικό ταλαντεύεται απο ανίερες συμμαχίες που οδηγούν όλους τους συμμετέχοντες σε ένα φαύλο κύκλο αλληλοσυγκάλυψης. Και με πάσα έλλειψη ευθύνης. Το κάθε πολίτευμα, καλό ή κακό, στηρίζεται απόλυτα στον πατριωτισμό των πολιτών του, εάν και εφ'όσον υπάρχει. Ας μην ξεχνάμε ότι η ίδια η Ελλάδα, η χώρα της δημοκρατίας υποφέρει διαχρονικά απο την κατάχρηση του πολιτεύματος που ανέδειξε. 

Στοιχειώδες θεμέλιο της ομαλότητας είναι ο νόμος και η  σωστή λειτουργία του. Σε ένα εξαιρετικό άρθρο του στην εφημερίδα Σημερινή, πολύ πριν την πρόσφατη μας χρεοκοπία (24/12/2012, σελ. 5), ο διευθυντής του C.I.I.M. Θεόδωρος Παναγιώτου εξηγεί γιατί τόσο στην Κύπρο όσο και διεθνώς παρατηρείται η τάση της ατιμωρησίας των πλουσίων. Διαχρονικά, όλοι μας μιλούμε για φωτογραφικούς νόμους, φωτογραφικές διατάξεις και εξυπηρέτηση υμετέρων. Το κείμενο του κ. Παναγιώτου είναι το πιο χαρακτηριστικό δείγμα της διαιώνισης του φαινομένου και της μετατροπής των δημοκρατιών σε ολιγαρχίες. Επομένως, προσωπικά δεν έχω εκπλαγεί ούτε σοκαριστεί απο τα σκάνδαλα που ζήσαμε (Μαρί, Μνημόνιο, Λαϊκή, Χρηματιστήριο) όπως δεν εξεπλάγη κανένας μελετητής αυτών των φαινομένων. Στη δική μου λογική, όλα όσα γίνονται είναι απόλυτα φυσιολογικά και αναμενόμενα καθώς σε κάθε τόπο λατρείας της ατιμωρησίας και της συγκάλυψης, κάθε κακό τείνει να οδηγεί σε ένα πολύ μεγαλύτερο. Διεθνώς, το φαινόμενο αυτό χαρακτηρίζεται ως Minsky moment και άλλοτε σαν το φαινόμενο των Μαύρων Κύκνων.

Η χρεοκοπία και το εθνικό ξεπούλημα είναι πολύ φυσιολογικές εξελίξεις της κατάστασης, είτε στην Κύπρο, είτε στην Ελλάδα, είτε στην Αργεντινή. Δεν είμαστε ούτε οι πρώτοι, ούτε οι τελευταίοι. Το φαινόμενο είναι διεθνές και αφορά σε όλα τα σαθρά πολιτικά συστήματα. Παρατηρώντας το φαινόμενο μέσα απο τους Carmen Reinhart and Kenneth Rogoff (This time is different) διαπιστώνουμε ότι η επόμενη χρεοκοπία θα αφορά το επόμενο σαθρό πολιτικό σύστημα.  Όλοι μας ξέρουμε ότι η αξιοκρατία είναι μια άγνωστη λέξη στα κυπριακά τεκταινόμενα. Παράλληλα όμως η ατιμωρησία είναι ένα εξαιρετικά επικίνδυνο έθιμο.Είναι μαθηματικώς αδύνατο να μην υπάρχουν ένοχοι σε όλα αυτά τα σκάνδαλα που ζήσαμε μέχρι σήμερα.

-Οι εκάστοτε κυβερνήσεις δεν φρόντισαν να καταρτίσουν υγιείς προϋπολογισμούς, ισοσκελισμένους ή έστω ελαφρώς ελλειμματικούς. Χάριζαν παροχές και αυξήσεις, αφειδώς και αστόχευτα (προφανώς σε υμέτερους..), επιδεινώνοντας τις ανισότητες.

-Οι εκάστοτε βο(υ)λευτές δεν φρόντισαν να νομοθετήσουν με γνώμονα το εθνικό και το κοινό συμφέρον. Έπρεπε πάνω απ'ολα να εξυπηρετούν τα προσωπικά και κομματικά τους συμφέροντα με φωτογραφικούς νόμους και διατάξεις.

-Ο απλός κόσμος δεν ψήφιζε με κριτήρια αξιοκρατικά αλλά προσδοκώντας στο προσωπικό του όφελος, το διορισμό του μωρού τους και την πίττα με τα σουβλάκια ή το δωρεάν μπουφέ που απολάμβαναν στην κάθε προεκλογική περίοδο παραβλέποντας την αρχή "there is no free meal".

Ο λόγος που δεν βγαίνουμε στους δρόμους να φωνάξουμε είναι ένας. Όλοι μας έχουμε το δικό μας μερίδιο ευθύνης στη σημερινή κατάσταση. Και όταν ήρθε η υστάτη, οι χείριστοι της πολιτικής μας σκηνής κλήθηκαν να βγάλουν τα κάστανα απο τη φωτιά. Οι ίδιοι άνθρωποι που δεν είχαν ιδέα και που πήραν τις θέσεις λόγω γνωριμιών και δικτύωσης! Δικαιώσαμε τον Hyman Minsky και θα συνεχίσουμε να τον δικαιώνουμε.

Σε κάθε πολιτικό σύστημα, η ασπίδα προστασίας είναι ο νόμος και η παιδεία.  Ο νόμος, όταν λειτουργεί στα ορθά πλαίσια σχεδιασμού και χρόνου, είναι αμείλικτος. Τιμωρεί την παρανομία και αποτρέπει τη συνέχιση της. Η παιδεία πάλι, είναι το θεμέλιο που θα δώσει στον καθένα μας τη γνώση και την πληροφόρηση για να αναγνωρίσουμε και να αποφύγουμε τις παγίδες.

Οι δικαστές, δρώντας μέσα στο πνεύμα του νόμου θα μπορούν να πετύχουν πολύ περισσότερα απο αυτά που επιτυγχάνουν τηρώντας μόνο το γράμμα του νόμου. Οι Πανεπιστημιακοί, είναι αυτοί που λόγω σπουδών γνωρίζουν ότι οι μισθοί δεν μπορούν να ανεβαίνουν συνέχεια διότι ιστορικά ακολουθεί άγρια διόρθωση. Είναι αυτοί που θα έπρεπε να διδάξουν τις κλασικές τεχνικές εξαπάτησης (ΡΟΝΖΙ) ώστε να μπορεί ακόμα και ο κάθε πρωτοετής φοιτητής να αναγνωρίζει τις καλοστημένες αυτές απάτες.Είναι αυτοί που λόγω σπουδών και εμπειρίας μπορούσαν να αναγνωρίσουν και να καταγγείλουν τη νέα πυραμίδα που χτιζόταν στους ώμους του λαού μας.

Οι Πανεπιστημιακοί που γνώρισα ήταν στην πλειοψηφία τους τόσο χωμένοι στο βάζο με το μέλι που αντί να φροντίζουν να παραγγέλλουν βιβλία και να διαχέουν τη γνώση, φρόντιζαν να μετακυλούν το κόστος στους ώμους των φοιτητών και να πάρουν όσο το δυνατό περισσότερο απο το υπάρχον μέλι, πριν αυτό εξαντληθεί. Όπως δυστυχώς έκαναν και οι λοιποί προύχοντες..

Το παρόν κείμενο αφιερώνεται στη Ρένα Χόπλαρου για το άρθρο της " Το γκρι του πανεπιστημίου Κύπρου ". Μπορεί η Ρένα Χόπλαρου να εντοπίζει μιά γκρίζα ζώνη αλλά τα δικά μου στοιχεία δυστυχώς τείνουν προς το απόλυτο μαύρο..