Κυριακή 19 Μαΐου 2013

Μέρα (και νύχτα) μουσείων και πολιτισμού

Χτές, ένοιωσα ιδιαίτερα περήφανος για τον πολιτισμό μας. Παρήξαμε ένα απίστευτο πολιτιστικό πλούτο που ελάχιστοι λαοί θα καταφέρουν να παράξουν, όσα χρόνια κι άν περάσουν. Παράλληλα όμως, στους χαλεπούς αυτούς καιρούς, παλεύουμε να κρατήσουμε και να ενδυναμώσουμε αυτό το πολιτιστικό επίπεδο όσο κι άν οι εκάστοτε ευκαιριακοί καιροσκόποι δουλεύουν, συνειδητά και ασυνείδητα, για το αντίθετο αποτέλεσμα. 

Πέρασα την περασμένη Πέμπτη μου στο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο, σε ένα τόπο που στα μαθητικά μου χρόνια ήταν στολίδι για τη Λευκωσία και την Κύπρο. Στα φοιτητικά μου χρόνια κατέληξε ερείπιο και τώρα, στα δεύτερα μου εικοσάχρονα ξανα-αναζητεί ρόλο και ταυτότητα. Περίεργη κατάσταση η ανικανότητα και η κακοδιαχείριση.. Σε ανεβάζει στα ύψη για να σε σύρει στον απόλυτο πάτο και να σε ξανα-ανεβάσει λόγω μιας πρόσκαιρης ανάγκης! Ευτυχώς που υπήρξε η περίοδος της Κυπριακής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.. Ωστόσο, η συνειδητή εγκατάλειψη του όλα αυτά τα χρόνια που πέρασαν είναι μια ξεκάθαρη ομολογία ενός αποτυχημένου οράματος, σε ένα διαχρονικά αποτυχημένο σύστημα..

Το πρωί του Σαββάτου, το ίδρυμα "Τάσσος Παπαδόπουλος" είχε εξαιρετικούς καλεσμένους που μίλησαν για τα 5 χρόνια μας στο Ευρώ και τα προβλήματα που έχουμε επειδή δεν είχαμε την ικανότητα και τη θέληση να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Τελικά, είχα δίκιο, δεν φταίει το ευρώ άν εμείς αρνούμαστε να δούμε μπροστά και επιλέγουμε συνειδητά παραμένουμε στη νιρβάνα μας. Χτες, αποφάσισα τελικά να μην κάψω το πτυχίο μου, απλά πρέπει να το πάρω και να πάω κάπου όπου να μπορούν να το κατανοήσουν και να το εκτιμήσουν.. Παλιότερα, ο Στέλιος Χατζηιωάννου είχε επισημάνει ότι άν έκανε εταιρεία στην Ελλάδα, στην καλύτερη των περιπτώσεων θα ήταν μια αλυσίδα με σουβλάκια. Στο κάτω-κάτω και εδώ η κατάσταση είναι παρόμοια, άν ο νομπελίστας μας ο Χριστόφορος Πισσαρίδης επέλεγε να μείνει στην Κύπρο τις τελευταίες δύο δεκαετίες, υποπτεύομαι ότι σήμερα θα πούλαγε σιταροπούλλες ή κάστανα. Η εδώ επικρατούσα κατάσταση, για ένα πολύ μυστήριο λόγο, έχει την απίστευτη ικανότητα να σε βυθίζει σε ένα συνεχή πάτο.




Το μεσημέρι του Σαββάτου, στον περίβολο της Παναγίας Φανερωμένης, η Ημέρα Ευρώπης έφερε πιο κοντά μας τις χώρες της Ευρώπης και τα δικά τους δείγματα πολιτισμού και μαγειρικής! Είναι απίστευτος ο πλούτος ιδεών και η μεταφορά εμπειριών που πέτυχε η Ευρωπαϊκή Ενοποίηση. Μόνο όμως για όσους κατάλαβαν και εκμεταλλεύτηκαν τις νέες δυνατότητες. Για τους υπόλοιπους, η δική τους ανικανότητα να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και η δική τους αδιαφορία δημιούργησε ένα πολύ εφιαλτικό σκηνικό.

Το ίδιο απόγευμα, μια περιδιάβαση στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου, το Δημοτικό Μουσείο Πιερίδη και το Αρχαιολογικό Μουσείο, με έφερε στα βήματα των Μυκηναίων, των Ιώνων, του Μεγαλέξανδρου, των Δραγομάνων. Μια περιδιάβαση σε μια παρατημένη πόλη όπου κανένας δεν είχε το όραμα να την καταστήσει πρωταγωνίστρια και κατέληξε φάντασμα του πλούσιου παρελθώντος της. Με τον τεράστιο πολιτιστικό της πλούτο να βρίσκεται σε αποθήκες και κασόνια εξαιτίας αυτής της διαχρονικής νιρβάνας! Πόσο θλιβερό είναι να βλέπεις τους κόπους και τις θυσίες των επιφανών ανθρώπων του παρελθώντος να καταλήγουν σε κασόνια..



Ο κόσμος που παρευρέθηκε στις εκδηλώσεις ήταν αναλογικά λίγος, ήταν όμως πολύ διακριτός απο τη μάζα. Κόσμος που παλευεί να κρατήσει το απαιτούμενο επίπεδο, κόντρα στους ακριβοπληρωμένους καιροσκόπους που ροκανίζουν το χρόνο και το (όσο έμεινε..) χρήμα μας. Κόσμος που απαιτεί ποιότητα αλλά καταλήγει να διαμαρτύρεται παθητικά και χωρίς στοιχειώδες αποτέλεσμα σε ώτα αδιάφορα. Η τραγική ειρωνεία με συνάντησε το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου. Εκεί όπου οι εμπνευσμένοι ευεργέτες έκτισαν μια απίστευτη ιστορία δεκαετιών που οι σημερινοί καιροσκόποι ισοπέδωσαν εν μία νυκτί. Στην Κρατική Πινακοθήκη, το ίδιο βράδυ, χώρισαν οι δρόμοι μου με την τραγική ειρωνεία, αφου πρώτα της υποσχέθηκα να συνεχίσω να οραματίζομαι και να σχεδιάζω ένα καλυτερο αύριο.



Χτες, ξαναένοιωσα ντροπή για τους ηγέτες μας. Εκλέγονται για να γεμίσουν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς (και το στομάχι τους..) αλλά δεν κατάφεραν να γεμίσουν, ή έστω να εμπλουτίσουν, αυτό τον τόπο με τη στοιχειώδη ποιότητα που του λείπει.

Χτες, ξαναένοιωσα ντροπή για τους δασκάλους και τους καθηγητές μας. Κατάντησαν, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, θλιβεροί μισθοφόροι ενος παντελώς αποτυχημένου συστήματος που σε θέλει να παπαγαλίζεις όσα λέει το βιβλίο που οι ίδιοι (στις πλείστες περιπτώσεις..) έγραψαν, αλλά έμμεσα και άμεσα σου απαγορεύει να σκέφτεσαι ή να υιοθετείς απόψεις που δεν βγαίνουν απο την ισχνή και ασήμαντη τους φαντασία.

Χτες, ξαναένοιωσα ντροπή για τη μάζα αυτού του τόπου. Ψηφίζει και διορίζει τυχαία άτομα, χωρίς στοιχειώδη κριτήρια και τον απαιτούμενο έλεγχο και μετά υποδύεται την απατημένη σύζυγο. Για μένα όμως, τα όποια άλλοθι της, έχουν πεθάνει..

Τη νύχτα που επέστρεψα σπίτι, έμαθα απο τις ειδήσεις ότι έπεσε μέρος της γυάλινης οροφής, στο νέο ΘΟΚ. Τελικά, η ιστορία έχει πάρα πολύ χιούμορ, επαναλαμβάνεται για να μας θυμίσει τα λάθη μας και την άρνηση μας να τα διορθώσουμε..