Παρασκευή 23 Μαΐου 2014

Διπλωματία και κάλπη


Ένα εξαιρετικό βιβλίο-τροφή για το πολιτικό μυαλό, για τον κάθε φέρελπι πολιτικό επιστήμονα, είναι η "Διπλωματία" του Χένρι Κίσινγκερ. Το βιβλίο αυτό είναι προαιρετικό διάβασμα μεν, για το φοιτητόκοσμο των Πολιτικών Επιστημών,  αλλά αποτελεί ένα ευαγγέλιο της διεθνούς πολιτικής σκηνής καθώς ξετυλίγει τη δράση των μεγάλων δυνάμεων και των κατα καιρούς δορυφόρων τους για πάνω απο τρείς αιώνες και περιγράφει συγκλονιστικά τη δημιουργία και τη διάλυση των πολιτικών και κοινωνικών ομάδων και των κρατών και τη σταδιακή αναδιαμόρφωση των ηπείρων. Όσο μεροληπτικό και άν το κρίνει ο αναγνώστης, εξαιτίας του συγκεκριμένου συγγραφέα, απο επιστημονικής πλευράς το συνολικό πλαίσιο ιδεών, αρχών και στρατηγικών που περιέχει παρέχει εξαιρετικές κατευθύνσεις στη διεύρυνση της πολιτικής σκέψης και στη χάραξη και διαμόρφωση της όποιας μελλοντικής στρατηγικής. 



Αυτές τις μέρες διαβάζω αυτό το βιβλίο για δεύτερη φορά και οφείλω να ομολογήσω ότι το βρίσκω ακόμα πιο συγκλονιστικό απο την πρώτη μου φορά, σαν πρωτοέτης φοιτητής της Πολιτικής Επιστήμης. Σαν "πιο ωριμός" και "πιο έτοιμος", αντιλαμβάνομαι πλέον τη λογική και τη φυσικότητα των δύο παγκόσμιων πολέμων και των συνεχών διενέξεων και συγκρούσεων. Χτίζοντας πολύπλοκες και ανίερες συμμαχίες φτάνεις στο αδιέξοδο να πρέπει να τηρήσεις μια ηθική ή άσκοπη και άστοχη σου υποχρέωση. Επίσης, συσσωρεύοντας ανικανότητα και οργή φτάνει κάποια στιγμή που το ποτήρι θα ξεχυλίσει. Έχοντας π.χ. η Γαλλία χρησιμοποιήσει την τεχνική του "διαίρει και βασίλευε" επι σειρά αιώνων βρέθηκε στη δεινή θέση να υποστεί ο,τι και η ίδια είχε προκαλέσει στο παρελθόν. Έχοντας η Γερμανία συγκεντρώσει τη δύναμη και την οργή για να "τιμωρήσει" τη Γαλλία δεν είχε κανένα λόγο να μην το κάνει. Η ιστορία διδάσκει κυρίως ότι έχει χιούμορ.

Στα πιο.. δικά μας, έχουμε ζήσει ιδιαίτερα κρίσιμες περιόδους, όπως το 1963 και το 1974.. Η σημερινή μας κατάντια δείχνει ότι δεν συνηθίζουμε να διδασκόμαστε απο τα παθήματα μας. Ούτε σαν κράτος, ούτε σαν έθνος.. Τί σημαίνει Κούβα της Μεσογείου; Γιατί ξεκίνησε ο όρος και γιατί συνεχίζεται ; Πόσες ομοιότητες έχουμε με την Κούβα και γιατί ποτέ δεν τις αναλύσαμε διαξοδικά ; Τί είναι ο ζωτικός χώρος ; Μπορεί να είναι κάτι το πολύ γενικό αλλά και το πολύ ειδικό και ιδιαίτερο.. Ζωτικός χώρος, ενδέχεται να είναι τα 12 ναυτικά μίλια για μια χώρα, μπορεί να είναι όλη η μεσογειακή λεκάνη για μια άλλη, μπορεί να είναι μόλις 100 μέτρα ακτογραμμής σε μιά χώρα όταν ούτε αυτά δεν μπορεί να προασπίσει. Για μια χώρα σαν την Τουρκία μπορεί να είναι η Ελλάδα, σε πρώτη φάση, και η Αυστρία ή η Ουγγαρία σε δεύτερη. Φτάνει να έχει τη στρατηγική, τη θέληση και την ικανότητα.. Γιατί δεν υπάρχει χώρα "Κύπρος" ; Όταν μια ισχυρή χώρα έχει στρατηγική ικανότητα  και στρατιωτική δυνατότητα, απλά δεν υπάρχεις..Επειδή είσαι μικρός ; Όχι.. Επειδή είσαι τόσο ανίκανος που διέλυσες εκ των έσω, ολομόναχος, την ύπαρξη σου..

Πόσο ευαίσθητη είναι η γεωπολιτική θέση μιάς χώρας; Απόλυτα. Κάθε στρατηγικό σημείο της υφηλίου έχει αξία για πολλά και συνήθως αντικρουόμενα συμφέροντα. Μέσα απο ένα τυχαίο γεγονός (π.χ. φυσικό αέριο) απο κλητήρας γίνεσαι βασικός παίχτης ή το αντίστροφο.. Η Ουκρανία είναι το πιό πρόσφατο παράδειγμα της εύπλαστης σκακιέρας όπως προ εικοσαετίας υπήρξε η Γιουγκοσλαβία, το Ιράκ και το Ιράν. Μια τυχαία σπίθα μπορεί να γκρεμίσει αιώνες ιστορίας και προόδου, άν δεν καταφέρεις να διαχειριστείς σοφά και συνετά μια "κακή" στιγμή.. Δείτε π.χ. την Αυστρία σήμερα και συγκρίνετε την σε σχέση με ένα αιώνα πριν.. Σας λέει κάτι σήμερα το κράτος της Πρωσίας ή η Καρχηδόνα ;

Είναι πλέον προφανές ότι αυτοί που διαχειρίζονται το ιδιαίτερο πολιτικό μας πρόβλημα, τις τελευταίες δεκαετίες, δεν έχουν πραγματική επίγνωση ή ικανότητα να διαχειριστούν την πολυπλοκότητα των διεθνών σχέσεων. Είναι πολύ πιο σημαντικό για ένα σημαντικό αριθμό εξ αυτών η αλλαγή χαλιών, πιάτων, κατοικιών και αυτοκινήτων απο το εθνικό μας πρόβλημα και τη στρατηγική της διαχείρισης του. Την ίδια όμως ώρα, ο βασικότερος αντίπαλος μας είναι μια χώρα με ιστορία στη διπλωματική (και μη) διαχείριση της ιστορίας. Κάτι που μέχρι σήμερα δεν έχει επισημάνει ή αναλύσει κανένας μας !

Ένα επιπρόσθετο πολύτιμο υπόβαθρο για κάθε λαό είναι η παιδεία. Όταν έχεις έμπειρους και ικανούς δασκάλους και όχι όταν έχεις στρατιές απο έμμισθους καιροσκόπους. Η πλειοψηφία τους, σε αυτό τον τόπο, είναι ξεκάθαρα καιροσκοπική. Γι αυτό τον πολύ απλό λόγο, μέχρι και σήμερα, όλες οι γενιές αυτού του τόπου, δεν έχουν πολιτική σκέψη, κριτική άποψη και ικανότητα επιλογής. Την προσεχή Κυριακή, για παράδειγμα, έχουμε την ευκαιρία να επιλέξουμε τους ικανότερους αντιπροσώπους μας για το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και να χαράξουμε το δρόμο της αναγέννησης, καινοτομίας, της ικανότητας και της ανόρθωσης της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής οικογένειας . Θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μένα περισσότερο το κατα πόσο θα καταφέρουμε να στείλουμε τους ικανότερους των υποψηφίων ή κατα πόσο θα επιλέξουμε τους πιο αντιπροσωπευτικούς πρωταγωνιστές της εσωτερικής μας διαφθοράς και ανικανότητας.. Η μακρόχρονη εμπειρία μου απο τη μιά, με αναγκάζει να βλέπω την ωμή πραγματικότητα. Η ρομαντική μου αισιοδοξία, απο την άλλη, μου λέει να συνεχίζω να ελπίζω..



Τρίτη 6 Μαΐου 2014

10 χρόνια μετα το ΟΧΙ και 1 χρόνο μετά το ΝΑΙ..

Λέγεται ότι η ιστορία διδάσκει και η άρνηση μας να διδαχτούμε μας αναγκάζει να επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη.. Στις 24 Απριλίου 2004, ο Ελληνικός πληθυσμός της Κύπρου είπε ένα βροντερό ΟΧΙ σε ένα προβληματικό σχέδιο που οδηγούσε στην ολοκληρωτική διάλυση του κράτους του. Εξαιρετικά ενδιαφέρον το ότι αυτό το 76% αυτού του "περήφανου" λαού που πρόλαβε το ξεπούλημα και τη διάλυση το 2004 (σώζοντας εν μέρει και το τουρκοκυπριακό στοιχείο αυτού του τόπου απο τον αφανισμό) άφησε τους επιτήδειους που τον κυβερνούσαν διαχρονικά να ξεπουλήσουν το παρόν και το μέλλον του δέκα χρόνια μετά ! Ένα χρόνο πριν, ο ίδιος κόσμος που θέλει να αυτο-αποκαλείται ελεύθερα σκεπτόμενος και μορφωμένος είδε την ηγεσία του να ξεπουλά και επίσημα το κράτος και το μέλλον του με τα λάθη, τις σκόπιμες ή τυχαίες ενέργειες και παραλήψεις που όλοι οι καλοπληρωμένοι εκλελεγμένοι πολιτικοί άρχοντες και δημόσιοι λειτουργοί προκάλεσαν με την έλλειψη γνώσης, την ανικανότητα, τον καιροσκοπισμό ή/και την αδιαφορία τους.

Τα δύο γεγονότα, είτε δείχνουν να συνδέονται είτε όχι, έχουν απόλυτη σχέση μεταξύ του σε ένα κόσμο απο πολύπλοκους μαθηματικούς συνδυασμούς στρατηγικών κινήσεων. Έχει να κάνει με τη μακρόχρονη διαχείριση ή τη συγκάλυψη ενός προβλήματος μέσα απο επιδερμικές σοφιστείες. Το 2004 επενδύσαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρώ ως θεμέλια για το μέλλον μας. Ένας λαός που αυτο-διαφημίζεται ως ελεύθερα σκεπτόμενος και μορφωμένος δεν πρέπει να είναι προσκολλημένος σε ένα κομματικό φανατισμό που συνδυάζει την ανομία και τη συγκάλυψη. Εξαιρετικά ενδιαφέρον, άν αναλογιστούμε ότι κάθε "λαθάκι" που συγκάλυπτε έφερνε ένα μεγαλύτερο. Η ανοχή και η αδιαφορία έφερε την έξαρση των ανισοτήτων του απλού λαού σε σχέση με τους επιτήδειους. Δισεκατομύρια λίρες και έπειτα ευρώ πέρασαν στα χέρια των λίγων επιτήδειων καιροσκόπων χωρίς οι κάθε λογής καλοπληρωμένοι θεσμοί μας να παρουν είδηση. Και τότε βλέπουμε το αποτέλεσμα στη λυπητερή. Μόνο που είναι πάρα πολύ αργά ! Το ευρώ, σαν νόμισμα, εμφανίζει ή/και αναδεικνύει  τις ανισότητες των επιτυχημένων και των αποτυχημένων, τη συνετή διαχείριση των βόρειων και τη νομιμοποιημένη λεηλασία των νότιων. Μετά απο μια σειρά αναλύσεων που έκανα τους τελευταίους μήνες ανακάλυψα ότι το ευρώ σαν νόμισμα είναι μια ευχή και μια ασφάλεια για το σύνολο της Ευρώπης αλλά μετατρέπεται πολύ εύκολα σε κατάρα όταν πέσει στα χέρια ανίκανων, καιροσκόπων απατεώνων.

Ένας εξαιρετικά ενδιαφέρον τομέας, στον οποίο δείχνω ιδιαίτερη αδυναμία είναι ο τομέας της φούσκας, εκεί όπου η υπερ-μεγέθυνση των αριθμών φτάνει στο οριακό σημείο όπου πρέπει αναγκαστικά να γυρίσει σε εκ του μηδενός επανεκκίνηση. Αυτές τις μέρες μετρώ την απώλεια πλούτου του ΧΑΚ απο το 1998. Είναι απίστευτη η ηλιθιότητα και η συγκάλυψη εκείνης της περιόδου. Είναι επίσης απίστευτο το ότι οι αριθμοί εκείνοι που χάθηκαν τότε είναι οι αριθμοί που μας λείπουν σήμερα. Σε μια υγιή κοινωνία, οι τότε αριθμοί θα οδηγούσαν σε μια σημερινή ευημερία. Σε μια σαθρή κοινωνία εκείνοι οι αριθμοί οδηγήθηκαν στο πιθάρι των Δαναϊδων.

Ο καθηγητής Jonathan Tomkin περιέγραφε πριν απο καιρό το πώς οι Βίκιγκς διέλυσαν τον πολιτισμό τους απο την υπερεξάνληση των φυσικών τους  πόρων. Κι εμείς με τη σειρά μας, αρκετούς αιώνες μετά, αντιγράψαμε τη μέθοδο τους υπερεξαντλώντας τις δικές μας οικονομίες και στηριζόμενοι στους ξένους παράγοντες, κεφαλαιοκράτες και επενδυτές σαν να ήταν κάποιο φιλανθρωπικό ίδρυμα.  Η φούσκα στην οικονομία τείνει να χαρακτηρίζεται απο μεγάλο αριθμό ατόμων που τοποθετούν τα χρήματα τους σε ένα συγκεκριμένο τομέα, χωρίς επαρκή διασπορά προς αποφυγή των κινδύνων. Η ανισορροπία που προκαλείται στο σύστημα σε μια τέτοια περίπτωση είναι τέτοια που εγγυάται την πληρη διάλυση του, αργά ή γρήγορα. Επίσης, το φαινόμενο της φούσκας, άν το τοποθετήσουμε στην εκπαίδευση και την παιδεία χαρακτηρίζεται απο μεγάλο αριθμό ατόμων που πάνε να αγοράσουν ένα χαρτί και ένα επίσης μεγάλο αριθμό καθηγητών που είναι διατεθειμένοι να τους το πουλήσουν για να συνεχίσουν να απολαμβάνουν τους μισθούς και τις αυξήσεις τους. Η επιδερμική και μονόπλευρη παροχή ελλειμματικής γνώσης προκαλεί μια πιο μακρόχρονη και πιο επώδυνη κατάρρευση της κοινωνίας.

To 2004 ένας κοιμισμένος λαός ξύπνησε στιγμιαία απο το λήθαργο του, πρόλαβε το κακό και έπειτα ξανακοιμήθηκε στη μακαριότητα του. To 2014, ο ίδιος κόσμος, ξύπνησε απο το λήθαργο του, χωρίς χρήματα και μέλλον, εξαιτίας της εμπιστοσύνης που έδειξε σε μια μερίδα ανίκανων απατεώνων στους οποίους είχε υποθηκεύσει το παρελθόν και το μέλλον του, στα τυφλά και χωρίς κανένα έλεγχο.

Μέχρι σήμερα, αυτός ο λαός ψήφιζε στα τυφλά και κατ επανάληψη τα ίδια άτομα, στηριζόμενο στο ωραίο τους χαμόγελο, ή την κομματική τους ταυτότητα, ή, ακόμα χειρότερα, έμενε σπίτι του και άφηνε τους άλλους να αποφασίσουν ανενόχλητοι.
Θα αποτελεί εξαιρετικό κοινωνιολογικό ενδιαφέρον  άν στις επερχόμενες Ευρωεκλογές θα το επαναλάβει, αφήνοντας τους επιτήδειους και τους καιροσκόπους να αποφασίσουν μόνοι τους.

Αρκεί να συνειδητοποιήσει ότι οι επιτήδειοι επιβιώνουν απο την κρατική και κοινοτική χρηματοδότηση μόνο όσο εμείς τους την δίνουμε με τη ψήφο μας..
Ιδού η Ρόδος !